فروشگاه اینترنتی پاسارگاد آریان

معمولا برای مصرف روزانه چه نوع شیری انتخاب می‌كنید: پاستوریزه، استریلیزه، كم‌چرب، پرچرب، غنی‌شده، طعم‌دار، شیر کم لاكتوز یا شیرهای لذیذ محلی؟ اما شاید اینجا این سوال مطرح شود كه چه تفاوتی میان این شیرها وجود دارد؟ كدام‌یك حاوی كلسیم و ریزمغذی‌های بیشتری است‌؟ آیا می‌توان شیر را جایگزین آب‌آشامیدنی كرد‌؟ اصلا چه شیری برای مصرف روزانه مناسب است‌؟

سن ابتلا به انواع بیماری‌ ها كاهش یافته است و علت اصلی آن هم مصرف پایین شیر و فرآورده‌های آن است. طبق تحقیقات انجام شده سرانه مصرف محصولات لبنی در ایران تقریبا یك‌چهارم سرانه مصرف آن در اروپاست. به همین دلیل است كه اغلب كودكان امروزی توان مقاومتی پایینی در برابر عوامل بیماری زا دارند اما باید بدانید و آگاه باشید كه مصرف شیر و فرآورده‌ های آن، نیاز روزانه بدن ما است.

به گزارش ایران ناز و به گفته متخصصان علوم غذایی، كودكان زیر هفت سال به 1.5 لیوان، نوجوانان بین هفت تا 12‌سال و افراد بالغ به دو لیوان، پسرها در سن بلوغ به سه لیوان، دخترها در همین سن به 2.5 لیوان و خانم‌های شیرده و باردار به 3.5 لیوان شیر در روز نیاز دارند.

ناگفته نماند مصرف این مقدار شیر باید همراه با سایر فرآورده‌های لبنی باشد. نوشیدن شیر به جای آب و دركنارآن مصرف زیاد ماست، دوغ، پنیر، خامه و كشك موجب دریافت بیش ازحد كلسیم و كمبود برخی ریزمغذی‌ها می‌شود و این خود عامل برهم خوردن واكنش بین سلولی و در نهایت گرفتگی عضلات و مشكلات دیگر خواهد شد.

شیر پاستوریزه اولویت دارد
برخی افراد برای مصرف روزانه خانواده بویژه كودكان شیرهای استریلیزه (با ماندگاری بیشتر) را به انواع پاستوریزه ترجیح می‌دهند؛ اما در مقابل عده‌ای هم با این تصور كه برای افزایش ماندگاری این محصول از مواد نگه دارنده استفاده می‌شود از مصرف آن خودداری می‌كنند، اما باید بدانید شیرهای استریلیزه حاوی مواد افزودنی نبوده و تنها فرآیند حرارت‌دهی بالا باعث افزایش ماندگاری آن می‌شود.

البته این شیرها در مقایسه با انواع پاستوریزه در حین حرارت به‌میزان زیادتری پروتئین‌های محلول و ویتامین‌های حساس به حرارت همچون ویتامین‌های B و C خود را از دست داده و گرم‌كردن و جوشانیدن مجدد آن در زمان مصرف می‌تواند از قدرت جذب كلسیم بكاهد.

نكته مهم‌تر آن‌كه به محض بازكردن بسته‌بندی این شیرها و تبادل هوایی در آن، شرایط ماندگاری آن همچون سایر شیرهای پاستوریزه شده و تنها به مدت دو تا سه روز آن هم در داخل یخچال قابل نگهداری است. پس بهتر آن‌كه برای مصرف روزانه از شیرهای پاستوریزه استفاده كنید.

شیر كم‌چرب، مغذی‌ ترین نوشیدنی
به طور طبیعی چربی شیر 3.5 درصد است. شیرهایی با چربی بالاتر از 2.5 درصد پرچرب و پایین‌تر از آن كم‌چرب محسوب شده و آن دسته از شیرهایی كه بین 0.5 ـ 0.1 درصد چربی دارد را در اصطلاح شیرخامه گرفته گویند. شیرهای با 1.5درصد چربی برای افرادی كه تحرك كافی دارند و چربی خون بالا و بیماری زمینه‌ای ندارند، مناسب است.

شیرهای 2.5 درصد برای كودكان، ورزشكاران و افرادی كه پرتحركند و شغل‌های سنگین دارند توصیه می‌شود و شیرخامه گرفته به‌دلیل چربی اشباع صفر، نداشتن كلسترول و دارا‌بودن كلسیم و فسفر بالا مغذی‌ترین شیر به شمار می‌رود و میزان انرژی آن 10 تا 30 كالری از سایر شیرهای كم‌چرب پایین‌تر است و مصرف روزانه آن پیشنهاد می‌شود.

در فصول سرد شیر غنی‌ شده بخورید
در فصول سرد سال اغلب هوا ابری و هنگام وارونگی هوا، عبور نور از ذرات ریزآلاینده‌ها كم و گاهی ناممكن می‌شود و امكان ایجاد ویتامین D3 برای جذب كلسیم در بدن دشوار می‌شود.

از سوی دیگر برودت هوا از تحرك افراد كاسته و قدرت جذب كلسیم از طریق استخوان‌ها كاهش می‌یابد بنابراین استفاده از شیرهای غنی‌شده با آهن، كلسیم، ویتامین‌های B،A و بویژه ویتامین D تاثیرمطلوبی بر پروسه هورمونی گذاشته و به تقویت بدن و استخوان‌سازی كمك می‌كند.

شیر ساده طعم‌ دار
طبق استاندارد، رنگ و مزه شیرهای طعم‌دار باید طبیعی باشد، اما اگر تركیبات طبیعی یافت نشود تولیدكنندگان می‌توانند در حد مجاز از افزودنی‌های سنتزی استفاده كنند.

این افزودنی‌ها گرچه به اندازه تركیبات فنولی موجود در قهوه و كاكائو روی قدرت جذب كلسیم و پروتئین شیر تاثیر سوء نمی‌گذارد، اما مصرف روزانه و مستمر آن بویژه در كودكان می‌تواند عوارضی ایجاد كند.

از سوی دیگر بنا به گفته متخصصان علوم غذایی، برخی شیرهای طعم‌دار در مقایسه با شیرهای ساده در درجه دوم كیفیت قرار دارد و اغلب برای كاهش بار میكروبی، شیر دو تا سه بار پاستوریزه می‌شود و این خود از ارزش تغذیه‌ای محصول می‌كاهد.

اگر نفخ میكنید، شیر كم‌لاكتوز بنوشید
برخی افراد با مصرف شیر دچار نفخ و دردهای شكمی و اسهال می‌شوند. این نشانه‌ها 30 دقیقه تا دو ساعت پس از نوشیدن ظاهر می‌شود و به‌قدری آزاردهنده است كه افراد را تا آخر عمر از مصرف این نوشیدنی پرخاصیت منصرف می‌كند اما باید بدانید چند سالی است كه شیرهای كم‌لاكتوز یا بدون لاكتوز راهی بازار شده‌ است.

این شیر گرچه قدری گران است، اما به دلیل میزان بسیار كم‌لاكتوز (قند اصلی شیر) نیاز به هضم نداشته و به میزان زیادی از علائم فوق می‌كاهد.

شیرهای تهیه‌ شده با شیر خشك
برخی كارخانجات برای دردسر كمتر و به‌صرفه‌ شدن قیمت نهایی محصول، شیرخشك را با آب مخلوط و به جای شیرتازه عرضه می‌كنند.

این شیرها گرچه طعم خوبی دارد، اما در مقایسه با شیرهای تازه ارزش تغذیه‌ای كمتری دارد و این موضوع در مورد محصولاتی كه با شیرخشك‌های خارجی غیربهداشتی و نامعتبر تهیه می‌شود بیشتر صدق می‌كند، بنابراین در زمان خرید به مندرجات روی بسته‌بندی شیرها توجه كنید.

مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی محلی ممنوع!
برخی خانواده‌ها به دلیل آن‌كه هیچ فرآیندی روی شیرخام محلی انجام نشده و یك محصول كاملا طبیعی است و از‌سوی دیگر به دلیل پرچرب‌بودن آن را بر شیرهای صنعتی ترجیح می‌دهند و همیشه شیر مصرفی خود را از مغازه‌های عرضه‌كننده فرآورده‌های لبنی فله‌ای یا اهالی روستا تهیه می‌كنند، اما باید بدانید عمده‌ترین بیماری‌هایی كه از طریق این شیرها منتقل می‌شود تب مالت، سل و تب كیو است.

این شیرها در صورت جوشیده‌شدن خانگی به‌دلیل فرآیند حرارتی ناقص نه‌تنها ارزش تغذیه‌ای خود را از دست می‌دهد، بلكه یك‌سری از میكروارگانیزم‌های بیماری‌زا در آن باقی می‌ماند كه برای سلامت مصرف‌كننده مخاطره‌آمیز است.

نكته مهم‌تر آن‌كه بیشتر این شیرها با دست‌هایی آلوده درون ظروفی غیربهداشتی دوشیده می‌شود و مو، خون یا فضولات دام حداقل چیزهایی است كه وارد آن می‌شود. از سوی دیگر در صورت فساد محصول، افراد غیرمتعهد با افزودن جوش‌شیرین یا آب‌ژاول، مزه تند و طعم نامطلوب شیر را مخفی می‌كنند.