فروشگاه اینترنتی پاسارگاد آریان

وقتی لامپ کم مصرف می شکند...

این روزها لامپ های کم مصرف در بیشتر خانه ها جای خود را باز کرده اند....

این لامپ ها باعث صرفه جویی در مصرف انرژی می شوند و طول عمر بیشتری دارند و به همین دلیل، خیلی از کشورها با اجرای سیاست های تشویقی، وضع قوانین مالیاتی و محدود کردن تولید لامپ های معمولی، استفاده از این لامپ ها را ترویج می کنند. اما هنوز خیلی ها با زیر و بم استفاده از این لامپ ها آشنایی ندارند. مثلا کمتر کسی است که بداند وقتی یک لامپ کم مصرف می شکند، بخار جیوه موجود در آن که خطرناک و سمی است، متصاعد می شود و به همین خاطر نباید به خرده های لامپ کم مصرف دست زد یا برای جمع کردن آن از جاروبرقی استفاده کرد؛ بلکه فورا باید پنجره ها را باز و به مدت ۱۵ دقیقه اتاق را ترک کرد تا بخارهای جیوه از محیط خارج شود و سپس با ماسک و دستکش، خرده های لامپ را در ظرف شیشه ای دردار یا دو لایه کیسه پلاستیک گذاشت و در آن را بست. این مطلب، شما را با ظرایفی از این قبیل درباره لامپ های کم مصرف آشنا می کند.

کارشناسان توصیه می کنند هرگز لامپ های کم مصرف سوخته و شکسته تان را نگه ندارید و آنها را به مراکز بازیافت تحویل دهید. این لامپ ها به دلیل وجود جیوه، جزو زباله های خطرناک هستند و در صورتی که همراه با زباله های دیگر و به روش سنتی دفع شوند موجب آلودگی محیط خواهند شد.

در برخی کشورها قرار دادن این لامپ ها همراه سایر زباله ها جریمه های سنگینی دارد اما متاسفانه در کشور ما در این زمینه اقدامات و اطلاع رسانی مناسبی صورت نگرفته و مراکزی هم برای جمع آوری زباله های خطرناک وجود ندارد و حتی روی بسته بندی این لامپ ها نیز هیچ هشداری درباره خطرناک بودن بخار جیوه ذکر نشده است.

طرز کار لامپ های کم مصرف

طرز کار لامپ های فلورسان فشرده (C.F.L) که به لامپ های کم مصرف معروفند مانند لامپ های مهتابی است. دو طرف لوله ای شیشه ای که درون آن با بخار جیوه و گاز آرگون پر شده است، الکترودها قرار دارند. وقتی جریان برق برقرار می شود الکترون ها از میان گاز داخل لوله شیشه ای از یک الکترود به الکترود دیگر جریان پیدا می کند. جریان الکترون ها بخار جیوه را برانگیخته کرده و موجب می شود الکترون ها که در مدار خاصی به دور هسته می گردند به تراز بالاتر بروند. الکترون ها در این حالت انرژی بیشتر و پایداری کمتری دارند و انرژی اضافی را به صورت نور ماورای بنفش می تابانند و به مدار اولیه بر می گردند.

همچنین سطح داخل لوله شیشه ای با فسفر پوشیده شده است و نور ماورای بنفش تابیده شده از اتم های جیوه که نامرئی است به لایه فسفر تابیده و فسفر آن را به صورت نور مرئی تابش می کند. طیف نوری لامپ های کم مصرف با لامپ های معمولی متفاوت است اما در سال های اخیر با تغییر فرمول فسفر مورد استفاده، لامپ هایی با طیف نوری شبیه لامپ های معمولی تولید شده است که نور زردرنگی دارد.

لامپ های کم مصرف، مصرف را ۴ تا ۶ برابر لامپ های معمولی، بهینه می کنند

در میان حباب لامپ های معمولی یک فیلامان نازک تنگستنی قرار دارد که نازک بودن و جنس آن موجب می شود در مقابل عبور جریان الکتریکی مقاومت بالایی داشته باشد و دمای آن در اثر عبور جریان تا ۲۲۰۰ درجه سانتی گراد بالا برود. این انرژی گرمایی، اتم های تنگستن را برانگیخته می کند.

این اتم ها نیز ناپایدار هستند و سریع به حالت برانگیخته نشده برمی گردند و انرژی اضافه را به صورت نور مرئی می تابانند. بنابراین لامپ های معمولی علاوه بر نور، مقدار زیادی گرما نیز تولید می کنند؛ در حالی که لامپ های فلورسان فشرده در مقایسه با این لامپ ها گرمای بسیار کمتری تولید می کنند. به همین خاطر است که لامپ های کم مصرف در مقایسه با لامپ های معمولی، ۴ تا ۶ برابر، مصرف را بهینه می کنند.

چگونه طول عمر لامپ های کم مصرف را افزایش دهیم؟

طول عمر لامپ های کم مصرف جدید بین ۶۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ ساعت است در حالی که طول عمر لامپ های معمولی استاندارد ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ ساعت است. طول عمر هر لامپ به عوامل مختلفی مانند کیفیت تولید، قرار گرفتن لامپ در معرض نوسانات ولتاژ، وارد شدن ضربه های مکانیکی، تعداد دفعات روشن و خاموش شدن و درجه حرارت محیط بستگی دارد.

اگر مدت زمان روشن ماندن این لامپ ها در هر بار تنها چند دقیقه باشد طول عمر آنها کاهش می یابد. به طوری که دوره های ۵ دقیقه ای روشن ماندن لامپ، طول عمر آن را به میزان ۸۵ درصد کاهش می دهد که این میزان به اندازه طول عمر لامپ های معمولی است.

برای پیشگیری از چنین مشکلی باید هر بار حداقل به مدت ۱۵ دقیقه لامپ های کم مصرف را روشن نگه داشت. به همین خاطر استفاده از این لامپ ها در مکان هایی که لازم است مدت زمان کوتاهی روشن شوند به صرفه نیست.

نکته دیگر اینکه لامپ های معمولی به محض برقرار شدن جریان برق روشن می شوند اما در لامپ های کم مصرف روشن شدن لامپ چند لحظه طول می کشد. این مدت زمان در هوای سرد و دمای پایین بیشتر می شود.

میزان روشنایی این لامپ ها با گذشت زمان کمتر می شود اما این مقدار کاهش چندان زیاد نیست و در نیمه عمر آنها به ۷۰ تا ۸۰ درصد میزان اولیه می رسد.

شاید برخی افراد به دلیل قیمت بالای لامپ های کم مصرف، چندان رغبتی به استفاده از این نوع لامپ ها نداشته باشند و ترجیح دهند همچنان از لامپ های معمولی که ارزان تر هستند استفاده کنند. قیمت لامپ های کم مصرف ۳ تا ۱۰ برابر لامپ های معمولی است اما طول عمر آنها ۸ تا ۱۵ برابر بیشتر است. همچنین با استفاده از این لامپ ها هزینه برق کاهش پیدا می کند و بنابراین استفاده از این لامپ ها به صرفه است.