دوستی می گفت این همه که از تکنولوژی های تصویری در ویدیو پروژکتورها صحبت می کنید یک بار زیر و زبر آن ها را برایمان تعریف کن و خلاص!

راستش این مقاله را که آماده می کردم یاد گفته آن رفیق شفیقم افتادم و ساختار آن را دوباره تغییر دادم. این هفته قرار است محصولی برای طبقه مرفه جامعه معرفی کنیم. دستگاهی که در بازارهای جهانی حدود شش هزار دلار قیمت دارد، بعید نیست که اگر پایش به ایران باز شود تا هفت میلیون تومان نیز برسد. این محصول برای طبقه متوسط گزینه مناسبی نیست و همان بهتر که به خواندن قابلیت های آن اکتفا شود.

این دستگاه از تکنولوژی جدیدی بهره می برد که نه DLP است و نه ۳LCD، بلکه D ILA نام دارد و از نوادگان خلف تکنولوژی LCoS محسوب می شود. در نوشته های قبلی گفته بودم که تکنولوژی LCoS بیشتر در دو قالب وارد بازار شده است. یکی SXRD که توسط Sony توسعه داده شده و دیگری D ILA که متولی آن JVC است. از این نسخه ها بیشتر در تولید دستگاه های سطح بالای ویدیو پروژکتور استفاده می شود. در ادامه قدری درباره تکنولوژی LCoS به عنوان تکنولوژی اصلی صحبت خواهیم کرد و در فرصت باقیمانده به ویدیو پروژکتور فاخر JVC DLA HD۳۵۰ خواهیم پرداخت که دل های بسیاری را واله و شیدا کرده است.

تکنولوژی LCoS

می دانم که این اصطلاح LCoS و اینکه حرف O به صورت کوچک نوشته می شود قدری در واژگان معمول غریب نشان می دهد. این اصطلاح مخففی است برای Liquid Crystal on Silicon و از آنجا که حرف O به عنوان حرف اضافه وارد شده، به این شکل نگاشته می شود.

تکنولوژی LCoS در نگاه اول شاخه ای از تکنولوژی DLP محسوب می شود، اما عملکرد و کیفیت آن بیشتر به تکنولوژی ۳LCD شباهت دارد. بین خودمان بماند اما سال ها پیش اوضاع بر تکنولوژی بدوی DLP چنان تنگ شد که مجبور به اعمال اصلاحات متعددی شد و همان مسیری را طی کرد که تکنولوژی LCD سال ها پیش رفته و منجر به معرفی تکنولوژی ۳LCD شده بود. مسیر تکنولوژی DLP اولیه در نهایت به تکنولوژی DLP ۳DMD انجامید. خدا می داند که علاقه مندم درباره تکنولوژی های ۳LCD، DLP و مفهوم غریب DMD صحبت کنم، اما حتم دارم از اصل ماجرا که معرفی تکنولوژی LCOS و دستگاه ویدیو پروژکتور JVC DLA HD۳۵۰ است خواهم ماند.

شیوه تولید تصویر

در انتهای هر دستگاه ویدیو پروژکتور یک لامپ پرتوان قرار دارد که نور سفید مورد نیاز را تامین می کند. نور سفید وارد قسمتی می شود که چند قطعه منشور در آن جای گرفته و نور سفید را در سه جهت باز می تاباند. اجازه دهید یادآوری کنم که همه تصاویر از ترکیب سه نور اصلی قرمز، آبی و سبز تشکیل می شوند. هر یک از پرتوهای سه گانه که هنوز سفیدرنگ هستند وارد بخش مربوط به خود می شوند. در واقع هر یک از این بخش ها عهده دار تعیین سهم رنگ مخصوص به خود در کلیت تصویر هستند. برای مثال، بخش مربوط به نور قرمز مشخص می کند که چه بخشی از تصویر در هر لحظه نیازمند حضور نور قرمز بوده و شدت آن چقدر است. همین اتفاق به صورتی هماهنگ در دیگر بخش ها برای نور آبی و سبز دنبال می شود. برای مثال، نور سفید را در بخش قرمز دنبال می کنیم.

نور سفید وارد بخش قرمز و وارد لایه شفافی می شود که در آن تعدادی سلول کریستال مایع قرار دارند. این سلول های کریستال مایع، پسرعموهای همان سلول هایی هستند که در پانل نمایشگرهای LCD استفاده می شوند. در آنجا هر پیکسل از سه زیرپیکسل رنگی تشکیل شده بود، اما در اینجا تمامی سلول ها از یک نوع زیرپیکسل برای مثال همه قرمز تشکیل شده اند.

یک مدار کنترلی به صورتی هماهنگ و دقیق، طرحی از تصویر را روی سلول های کریستال مایع مشخص می کند و به هر یک از سلول ها اعلام می کند که شدت نور چه مقدار باید باشد. از آنجا که این سلول ها تک رنگ هستند فقط اجازه عبور به رنگ هماهنگ با خود را می دهند. در اینجا فقط نور قرمز اجازه عبور پیدا می کند و شدت آن در هنگام عبور از داخل سلول کریستال مایع مشخص می شود. در سوی دیگر این سلول لایه ای قرار دارد که همچون آینه نور قرمزی که شدت آن مشخص شده است را بازتاب می دهد. بازتاب نور از کل این چیپ سیلیکون، تصویری به وجود می آورد که فقط از نور قرمز تشکیل شده است. همین اتفاق در دیگر بخش ها یعنی بخش نور آبی و سبز نیز دنبال می شود. از ترکیب این سه، تصویر اصلی به وجود می آید و به کمک یک عدسی محدب بزرگنمایی و روی پرده نمایش داده می شود.

شیوه پردازش تصویر و تشکیل تصویر نهایی مانند تکنولوژی ۳LCD است، با این تفاوت که در تکنولوژی ۳LCD تصویر پس از عبور از چیپ های سیلیکون بازتابیده نمی شود. این بخش کار از تکنولوژی DLP اخذ شده و تصویر نهایی بر اساس بازتاب تشکیل می شود.

یک نکته دیگر

شباهت تکنولوژی LCoS به تکنولوژی ۳LCD موجب شده است که برخی خواص عالی آن را به ارث ببرد و از مزایای تکنولوژی DLP نیز بهره مند شود. از این رو تکنولوژی LCoS ترکیبی از قابلیت های مثبت دو تکنولوژی رقیب محسوب می شود و با مشکلات کمتری مواجه است. دیگر اینکه، در برخی دستگاه های جدید از تکنولوژی LED برای تولید نور مورد نیاز استفاده می شود و لامپ های مرسوم کنونی به مرور از رده خارج خواهند شد.

این را به یاد داشته باشید که ذات تکنولوژی های مورد استفاده در ویدیو پروژکتورها ایجاب می کند که لامپ ها عمر مشخصی داشته باشند. در بهترین حالت عمر لامپ از چهار هزار ساعت فراتر نخواهد رفت. تکنولوژری LED علاوه بر اینکه مشکل طول عمر لامپ ها را به آن شکل ندارد، کیفیت رنگ بهتری نیز خواهد داشت.

و اما دستگاه JVC

مدل جدید JVC برخلاف مدل های قبلی برای ایجاد رنگ مشکی واقعی در تصویر نهایی نیازی به کاهش شدت روشنایی ندارد و می تواند در عین شفافیت، تصویری با قدرت تفکیک بالا ارایه دهد. این مدل همانند دیگر مدل هایی که برای استفاده در منزل و برای دیدن فیلم طراحی می شوند در داخل خود بلندگویی تعبیه نکرده است و مخاطب باید به این موضوع توجه کافی مبذول دارد. به طور معمول در هنگام خرید، مجموعه کاملی از بلندگوهای چند تکه برای استفاده ارایه می شوند که البته هزینه مجزایی خواهند داشت.

دیگر اینکه، قوت این مدل در چیپ پردازشی اصلی دستگاه نهفته است. از آنجایی که این قبیل دستگاه ها مدعی پشتیبانی از فیلم های کیفیت بالا (Full HD) هستند، اما در برخی مدل ها تاخیر ناخواسته ای در پردازش تصاویر سه گانه و ترکیب صحیح آن ها به وجود می آید. این مشکل بیشتر در مدل های اولیه و مدعی نمایان بود و در بسیاری از مدل های کنونی رفع شده است.

شرکت JVC مدل جدیدتری با نام DLA HD۷۵۰ روانه بازار کرده که حدود سه چهار میلیون تومان گران تر از مدل HD۳۵۰ است. امکانات این مدل افزایش قابل ملاحظه ای داشته و کیفیت تصویری آن نیز بهبود یافته است. مدل HD۳۵۰ در اواسط پاییز سال ۸۷ و مدل HD۷۵۰ در اواسط بهمن ۸۷ وارد بازارهای جهانی شده اند. همان مدل HD۳۵۰ برای استفاده مناسب تر است. البته شش ماه بعد قیمت مدل جدیدتر نیز کاهش خواهد یافت و مدل جدیدتری معرفی خواهد شد و الی آخر...

مشخصات

سازنده:

JVC

مدل:

DLA HD۳۵۰

تکنولوژی تصویری:

D ILA (از نوادگان LCoS)

رزولوشن:

۱۹۲۰ ۱۰۸۰ پیکسل (Full HD)

اندازه چیپ ها:

سه چیپ در ابعاد ۸/۱ سانتی متر

تعداد کل پیکسل:

۲ مگاپیکسل

فرمت های تصویری:

۱۰۸۰p، ۱۰۸۰i و ۷۲۰p

توان لامپ:

۲۰۰ وات

عمر لامپ:

۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ ساعت

نسبت تصویر:

۱۶ به ۹

قطر تصویر:

۶۰ تا ۲۰۰ اینچ در فاصله ۷/۳ تا ۱/۶ متر

قطر مناسب تصویر:

۱۰۰ اینچ در فاصله ۴ تا ۵ متر

صدای فن خنک ساز:

۱۹ دسی بل

سازگاری با HD:

به طور کامل دارد

ورودی دیجیتال:

دو رابط HDMI ۱.۳ (سازگار با HDCP)

نسبت کنتراست:

۳۰ هزار به یک

شدت روشنایی:

۱۰۰۰ نیتس (کاندلا بر متر مربع)

مصرف انرژی:

۲۴۰ وات

وزن:

۱۱ کیلوگرم

ابعاد:

۱۶۶ ۳۶۵ ۴۷۸ میلی متر

قیمت جهانی:

۵۷۰۰ تا ۶۲۰۰ دلار

ارزیابی فنی

طراحی بدنه:

عالی (۹ از ۱۰)

امکانات:

خیلی خوب (۸ از ۱۰)

کیفیت تصویر:

عالی (۹ از ۱۰)

ارزش قیمت:

عالی (۱۰ از ۱۰)

امتیاز کلی:

عالی (۱۰ از ۱۰)