شوخی و مزاح امری است که در بین مردم ـ به ویژه جوانان ـ طرفداران فراوانی دارد.
گفتن لطیفههای جالب، کارهای بامزه، کلمات خندهدار و ... سبب شادی و سرور مۆمنان خواهد شد. ادخال سرور در قلوب مۆمنان امری پسندیده در دین اسلام بوده و ائمه (علیهم السلام) بدان سفارش کرده و در سیره ی آن بزرگواران مواردی از آن دیده میشود. اما این زیبایی تا زمانی باقی است که شوخی و مزاح به تمسخر، غیبت، برملاساختن عیوب و ... کشیده نشود و به بهانه خنداندن عدهای، گروهی دیگر را رنجیده خاطر نسازد.
امری که امروزه در قالب لطیفههایی در مورد اقوام مختلف دیده میشود و حاصلی جز ایجاد تفرقه و چند دستگی در بین مردم را نخواهد داشت. در این مقاله با رویکردی قرآنی به بررسی این مسئله پرداخته میشود.
خدای متعال انسان را آفرید و ارزشی ویژه برای او قرار داد و او را اشرف مخلوقات عالم نامید. این آفریده والا مقام برای خداوند ارزشی ویژه دارد و دوست ندارد کسی شأن انسانی وی را لکهدار سازد.
از این روی به انسانها طریقه برخورد صحیح داشتن با یکدیگر را آموزش داده و به آنان فرمان میدهد مبادا یکدیگر را به بهانههای ظاهری مسخره کنید که شما از کنه وجود یکدیگر بیاطلاع هستید:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَومٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن یَكُونُوا خَیْرًا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَاء مِّن نِّسَاء عَسَى أَن یَكُنَّ خَیْرًا مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الاِسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِیمَانِ وَمَن لَّمْ یَتُبْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ»؛ «اى كسانى كه ایمان آوردهاید، نباید قومى قوم دیگر را ریشخند كند، شاید آنها از اینها بهتر باشند، و نباید زنانى زنانِ [دیگر] را [ریشخند كنند]، شاید آنها از اینها بهتر باشند، و از یكدیگر عیب مگیرید، و به همدیگر لقب هاى زشت مدهید چه ناپسندیده است نام زشت پس از ایمان. و هر كه توبه نكرد آنان خود ستمكارند.»(حجرات/11)
در الدر المنثور آمده است که این آیه درباره عدهای از بنی تمیم نازل شد که بلال، سلمان، عمار، خباب، صهیب، ابن فهیره و سالم مولای ابی حذیفه را مسخره میکردند.
انسان چهار سرمایه دارد که همه آنها باید در دژهای این قانون قرار گیرد و محفوظ باشد: جان، مال، ناموس، آبرو
و طبرسی در مجمع البیان میگوید: آیه درباره ثابت بن قیس بن شماس نازل شده که گوشش سنگین بود و هر وقت وارد مسجد میشد مردم به او راه میدادند تا نزدیک رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) برسد، و در آنجا بنشیند تا صدای آن جناب را بشنود.
روزی گویا برای نماز صبح وارد مسجد شد و هنوز هوا تاریک بود، و مردم از نماز فارغ شده بودند، و هر کس در جای خود نشسته بود، او شروع کرد از سر و گردن مردم رد شدن، و میگفت راه بدهید راه بدهید، تا رسید به مردی. آن مرد گفت: تو مگر بیش از یک جا میخواهی؟ خوب همین جا بنشین. قیس در حالی که سخت ناراحت بود، همانجا پشت سر آن مرد نشست، وقتی هوا روشن شد پرسید : این کیست؟
گفت: من فلانیم. ثابت گفت آهان پسر فلان زنی! و نام مادرش را برد. و این رسم جاهلیت بود که مردم را با نام بردن از مادرشان سرزنش میکردند. آن مرد سرش را از خجالت پایین انداخت، و در اینجا بود که این آیه نازل شد.
کلمه «سخریه» که مبدأ اشتقاق کلمه «یسخر» است، به معنای استهزاء میباشد.
استهزاء عبارت است از اینکه چیزی بگویی که با آن، کسی را حقیر و خوار بشماری، حال چه اینکه چنین چیزی را به زبان بگویی و یا به این منظور اشارهای کنی، و یا عملاً تقلید طرف را درآوری، به طوری که بینندگان و شنوندگان بالطبع از آن سخن، و یا اشاره، و یا تقلید بخندند.
جمله «عَسى أَنْ یَكُونُوا خَیْراً مِنْهُمْ» حکمت نهی را بیان میکند و آنچه از سیاق استفاده میشود این است که میخواهد بفرماید: هیچ کسی را مسخره نکنید، چون ممکن است آن کس نزد خدا از شما بهتر باشد.
در اینجا مخاطب مۆمنانند، اعم از مردان و زنان، قرآن به همه هشدار میدهد که از این عمل زشت بپرهیزند، چرا که سرچشمه استهزاء و سخریه همان حس خود برتربینی و کبر و غرور است که عامل بسیاری از جنگهای خونین در طول تاریخ بوده است.
و این خود برتربینی بیشتر از ارزشهای ظاهری و مادی سرچشمه میگیرد. مثلا فلان کس خود را از دیگری ثروتمندتر، زیباتر، یا از قبیلهای سرشناستر میشمرد، و احیاناً این پندار که از نظر علم و عبادت و معنویات از فلان جمعیت برتر است او را وادار به سخریه میکند، در حالی که معیار ارزش در پیشگاه خداوند تقوا است، و این بستگی به پاکی قلب و نیت و تواضع و اخلاق و ادب دارد.
هیچ کس نمیتواند بگوید: من در پیشگاه خدا از فلان کس برترم، و به همین دلیل تحقیر دیگران و خود را برتر شمردن یکی از بدترین کارها، و زشترین عیوب اخلاقی است که بازتاب آن در تمام زندگی انسانها ممکن است آشکار شود.
استهزاء عبارت است از اینکه چیزی بگویی که با آن، کسی را حقیر و خوار بشماری، حال چه اینکه چنین چیزی را به زبان بگویی و یا به این منظور اشارهای کنی، و یا عملا تقلید طرف را درآوری، به طوری که بینندگان و شنوندگان بالطبع از آن سخن، و یا اشاره، و یا تقلید بخندند
دستوراتی که در آیه فوق مطرح شده: نهی از سخریه، و عیب جویی، و القاب زشت ، هر گاه به طور کامل در یک جامعه پیاده شود آبرو و حیثیت افراد جامعه را از هر نظر بیمه میکند، نه کسی میتواند به عنوان خودبرتربینی دیگران را وسیله تفریح و سخریه قرار دهد، و نه میتواند زبان به عیب جویی این و آن بگشاید، و نه با القاب زشت حرمت و شخصیت افراد را در هم بشکند.
انسان چهار سرمایه دارد که همه آنها باید در دژهای این قانون قرار گیرد و محفوظ باشد: جان، مال، ناموس، آبرو.
تعبیرات آیات فوق و روایات اسلامی نشان میدهد که آبرو و حیثیت افراد همچون مال و جان آنها است، بلکه از بعضی جهات مهمتر است!
اسلام میخواهد در جامعه اسلامی امنیت کامل حکمفرما باشد نه تنها مردم در عمل و با دست به یکدیگر هجوم نکنند، بلکه از نظر زبان مردم، و از آن بالاتر از نظر اندیشه و فکر آنان نیز در امان باشند، و هر کس احساس کند که دیگری حتی در منطقه افکار خود تیرهای تهمت را به سوی او نشانهگیری نمیکند، و این امنیتی است در بالاترین سطح که جز در یک جامعه مذهبی و مۆمن امکان پذیر نیست.
زینب مجلسی راد
بخش قرآن تبیان
منبع:
تفسیر نمونه، ج 22، ص 180.
ترجمه المیزان، ج 18، ص 481.
دانلود فایلهای بسته آمادهچاپ و نصب تابلو اعلانات مسجدنما همیشه دنبال این بودی یه جایی باشه تا راحت بتونی محتوای مطمئن با طراحی خوب را پیدا کنی؟ همیشه دنبال این بودی یکی کارهای محتوایی را ناظر به مسائل روز انجام بده و دغدغه تأمین محتوا را نداشته باشی؟ همیشه ... ...
تعداد صفحات: 11 نوع فایل: WORD + فایل هدیه: نمونه مصاحبه تشخیصی افسردگی و اعتیاد (8صفحه) فهرست مطالب: شرح حال (مشخصات، علت ارجاع، شکایت عمده، مشکلات موجود و ...) معاینه وضعیت روانی تشخیص مصاحبه بخشی از متن فایل: م: خوابت چطوره؟ ب: زیاد خوب نیست، اگار ... ...
با POCKET OPTION یک معاملهگر حرفهای شوید یک پلتفرم معاملاتی قابل اعتماد برای همه هر معاملهگری میخواهد تا در بهترین شرایط سود ببرد و نمیخواهد نگران امنیت وجوه شخصی خود باشد. اولین کار واضحی که یک معاملهگر مبتدی انجام میدهد بررسی سایتهای مختلف معامله آنلاین ... ...
ازدواج یکی از چالش برانگیزترین انتخاب ها در سراسر زندگی یک فرد به شمار ازدواج می رود و کمتر انتخابی این چنین استرس زا است .در عین حال نتایج ازدواج در همه عمر با انسان همراه است.به همین دلیل است که افراد در ازدواج بیش از همه انتخاب های دیگر خود دقت می کنند.این دقت در جامعه ... ...
نوع فایل: power point فرمت فایل: ppt and pptx قابل ویرایش 59 اسلاید قسمتی از متن پاورپوینت: بخش دوم پودمان بازی های رایانه ای برخی از شایستگی هایی که در این پودمان به دست می آورید: کار گروهی,مسئولیت پذیری مدیریت منابع,فناوری اطلاعات و ... ...
در جهان کسب و کار متصل و جهانیشده امروز، شرکتها اغلب فعالیتهای خود را خارج از مرزهای کشور مبدأ گسترش میدهند. دو رویکرد رایج برای گسترش بینالمللی شدن یک شرکت، تبدیل شدن به شرکت چندملیتی یا به دست آوردن وضعیت چندملیتی است. این دو عبارت، با اغلب به هم معنا بودن، ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفتانگیز تجهیزات پزشکی در منزل قدم بگذارید، انواع مختلف این تجهیزات را بشناسید، با کاربرد و نحوه استفاده از آنها آشنا شوید و با آسودگی خاطر از سلامت خود و عزیزانتان در خانه مراقبت کنید! تجهیزات پزشکی در منزل، وسایلی هستند که برای کمک به ... ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفتانگیز تعمیر دوچرخه قدم بگذارید، با اصول و مراحل مختلف تعمیرات آشنا شوید و با به کارگیری دانش و مهارت خود، به تعمیر دوچرخهتان بپردازید و در هزینههای خود صرفهجویی کنید! دوچرخه، وسیلهای محبوب برای حمل و نقل و ورزش است که با کمی دانش ... ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفتانگیز تیروئید قدم بگذارید، با عملکرد این غده حیاتی در بدن آشنا شوید، علل و علائم بیماریهای تیروئید را بشناسید و با روشهای مختلف تشخیص و درمان آنها، به سلامتی خود دست پیدا کنید! تیروئید، غدهای کوچک و پروانهای شکل است که در قسمت ... ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفتانگیز سازدهنی قدم بگذارید، انواع مختلف آن را بشناسید، با اجزاء و نحوه نواختن آن آشنا شوید و با نواختن آهنگهای دلنشین، از موسیقی لذت ببرید! سازدهنی، یکی از سازهای بادی محبوب است که با وزیدن هوا و لرزش زبانههای فلزی در داخل آن، صدا ... ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفت انگیز پرواز با پاراگلایدر قدم بگذارید، با اصول و مراحل یادگیری این ورزش مهیج آشنا شوید و طعم شیرین رهایی در آسمان را بچشید! پاراگلایدر، نوعی ورزش هوایی است که در آن فرد با استفاده از بالهای مخصوصی که به او متصل است، در آسمان پرواز ... ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفتانگیز درمان سردرد قدم بگذارید، انواع مختلف سردرد را بشناسید، با علل و علائم آنها آشنا شوید و با روشهای مختلف تشخیص و درمان آنها، به رهایی از درد و بازگشت به آرامش خود بپردازید! سردرد، یکی از شایعترین مشکلات سلامتی در جهان است که ... ...
کتاب بابا لنگ دراز نویسنده جین وبستر Daddy-Long-Legs «بهشدت به آزادی اختیار و قدرت خودم برای موفقیت باور دارم و این باوری است که میتواند کوهها را نیز به حرکت درآورد.» «مراقب باش که چشمانت را گرفتار جزئیات نکنی. بهاندازهای عقب بایست که بتوانی دیدی از کلیت داشته ... ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفتانگیز تعمیر انواع پژو قدم بگذارید، با تمام اجزا و قطعات این خودرو محبوب آشنا شوید و با تسلط بر دانش و مهارتهای لازم، به تعمیر پژو خود به طور اصولی و تخصصی بپردازید! پژو، یکی از محبوبترین خودروهای موجود در ایران است که به دلیل کیفیت ... ...
با این راهنمای جامع، به دنیای شگفتانگیز سینوزیت قدم بگذارید، انواع مختلف آن را بشناسید، با علل و علائم آن آشنا شوید و با روش های مختلف تشخیص و درمان آن ها، به رهایی از درد و گرفتگی بینی و بازیابی سلامتی خود بپردازید! سینوزیت، نوعی التهاب سینوس ها است که حفره های پر ... ...
اگر به یک وب سایت یا فروشگاه رایگان با فضای نامحدود و امکانات فراوان نیاز دارید بی درنگ دکمه زیر را کلیک نمایید.
ایجاد وب سایت یا