حیرانی در مسیر انحرافی

در روز شانزدهم ماه مبارک رمضان آیات الهی، با تذکرات ویژه ما را به مسیر اصلی راهنمایی می کنند و با بیان نمونه های عینی از کسانی که این مسیر را طی کرده اند، از ما می خواهند که آنها را به عنوان الگوی زندگی انتخاب کنیم و قدم در مسیری که آنها طی کرده اند برداریم .

هنوز خاطره های دو سریال تلوزیونی که چندی پیش از سیما پخش می شد فراموش نشده است، سریال هایی که موضوع یکی از آنها مسیر انحرافی بود و موضوع دیگر حیرانی که هر دو سریال حکایت از این مسئله داشت که انسان همیشه در آرزوی یافتن راه درست و صحیح برای رسیدن به آرامش و خوشبختی واقعی بوده است و برای یافتن آن راه های زیادی را تجربه کرده است تا به هر قیمتی که شده راه و مسیر اصلی را بیابد و بتواند خوشبختی و موفقیت را تجربه کند .

این آرزو ، آنقدر از اهمیت ویژه ای برخوردار است که به عنوان یکی از دعاهای اصلی در زندگی هرمسلمانی به چشم می خورد ،به نحوی که در شبانه روز بارها و بارها از خداوند متعال درخواست می کنیم که ما را به مسیر اصلی خوشبختی و سعادت هدایت کند، دعایی که همه ما در نمازهای پنچ گانه آن را زمزمه می کنیم: (اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیم: به راه راست ما را راهبر باش)(الفاتحة: 6)

در روز شانزدهم ماه مبارک رمضان آیات الهی ، با تذکرات ویژه ما را به مسیر اصلی راهنمایی می کنند و با بیان نمونه های عینی از کسانی که این مسیر را طی کرده اند ،از ما می خواهند که آنها را به عنوان الگوی زندگی انتخاب کنیم و قدم در مسیری که آنها طی کرده اند برداریم :

(أُولئِكَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ مِنْ ذُرِّیَّةِ آدَمَ وَ مِمَّنْ حَمَلْنا مَعَ نُوحٍ وَ مِنْ ذُرِّیَّةِ إِبْراهیمَ وَ إِسْرائیلَ وَ مِمَّنْ هَدَیْنا وَ اجْتَبَیْنا إِذا تُتْلى‏ عَلَیْهِمْ آیاتُ الرَّحْمنِ خَرُّوا سُجَّداً وَ بُكِیًّا: آنان كسانى از پیامبران بودند كه خداوند بر ایشان نعمت ارزانى داشت: از فرزندان آدم بودند و از كسانى كه همراه نوح [بر كشتى‏] سوار كردیم؛ و از فرزندان ابراهیم و اسرائیل و از كسانى كه[آنان را] هدایت نمودیم و برگزیدیم؛ [و] هرگاه آیات [خداى‏] رحمان بر ایشان خوانده مى‏شد، سجده‏كنان و گریان به خاك مى‏افتادند.)( مریم : 58)

علاوه بر راهنمایی های متعدد ،هشدارهای فراوانی نیز در این مسیر برای ما بیان شده است که در این میان کسانی هستند که برای شکست و نرسیدن ما به سر منزل مقصود ، مسیرهای انحرافی را به ما معرفی می کنند و از ما می خواهند که برای رسیدن هرچه سریع تر به خوشبختی و سعادت این مسیرها را طی کنیم .

مسیرهایی که ،نه تنها باعث رسیدن ما به آروزهایمان نمی شود ، بلکه ما را فرسنگ ها از آنها دور می کند تا جایی که جز حیرانی و سرگردانی چیزی برای ما به ارمغان نخواهد آورد:

قُلْ أَ نَدْعُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا یَنْفَعُنا وَ لا یَضُرُّنا وَ نُرَدُّ عَلى‏ أَعْقابِنا بَعْدَ إِذْ هَدانَا اللَّهُ كَالَّذِی اسْتَهْوَتْهُ الشَّیاطینُ فِی الْأَرْضِ حَیْرانَ لَهُ أَصْحابٌ یَدْعُونَهُ إِلَى الْهُدَى ائْتِنا قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدى‏ وَ أُمِرْنا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعالَمین: بگو: «آیا به جاى خدا چیزى را بخوانیم كه نه سودى به ما مى‏رساند و نه زیانى؛ و آیا پس از اینكه خدا ما را هدایت كرده از عقیده خود بازگردیم؟ مانند كسى كه شیطان ها او را در بیابان از راه به در برده‏اند، و حیران [بر جاى مانده‏] است؟ براى او یارانى است كه وى را به سوى هدایت مى‏خوانند كه:» به سوى ما بیا. «بگو:» هدایت خداست كه هدایتِ [واقعى‏] است، و دستور یافته‏ایم كه تسلیم پروردگار جهانیان باشیم.( الأنعام : 71)

این افراد کسانی هستند که گوش به توصیه های شیطان داده اند و مسیری که شیطان با دروغ و نیرنگ برای آنها به عنوان مسیر اصلی معرفی کرده بود را طی کرده اند، اما سر انجام این مسیر جز حیرانی و تحیر نخواهد بود ، سردرگمی و تحیری که با وجود دوستان مهربانی که خود در مسیر اصلی سعادت و موفقیت هستند و او را صدا می زنند و قصد کمک به اورا دارند ، اما با این حال این فرد آن قدر گیج و متحیر است که حتی صدای آنها را هم نمی شود.

این افراد مسیر اصلی تجارت را رها کرده و در مسیر انحرافی ربا و کم فروشی و رشوه در حال حرکت هستند و گمان می کنند که منشأ اصلی پولدار شدن همین جاست اما :

ُ( إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّیاطینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ : و گروهى گمراهى بر آنان ثابت شده است، زیرا آنان شیاطین را به جاى خدا، دوستان [خود] گرفته‏اند و مى‏پندارند كه راه‏یافتگانند.)( الأعراف : 30)

این افراد مسیر اصلی بزرگ منشی و عزت در جامعه را که همان گوش فرا دادن به دستورات الهی باشد را رها کرده و در پی افرادی رفته اند به این امید که:(وَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ آلِهَةً لِیَكُونُوا لَهُمْ عِزًّا : و به جاى خدا، معبودانى اختیار كردند تا براى آنان [مایه‏] عزت باشد.)(مریم : 81)

اما ای کاش می دانستند که این مسیر انحرافی است و سر انجام آنها این است که خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید:

(كَلاَّ سَیَكْفُرُونَ بِعِبادَتِهِمْ وَ یَكُونُونَ عَلَیْهِمْ ضِدًّا : نه چنین است. به زودى [آن معبودان‏] عبادت ایشان را انكار مى‏كنند و دشمن آنان مى‏گردند.)(مریم : 82)

این افراد، مسیر اصلی خوشبختی را در این مطلب می دانند که فقط به فکر خودشان و خانواده خود باشند و اینکه در اطراف آنها و در جامعه چه می گذرد کاملا بی تفاوت باشند. هر بلایی که می خواهد بر جامعه نازل شود بشود، مهم این است که من و خانواده من سالم و در امان باشیم. اما غافل از این مطلب هستند که این مسیر مسیری انحرافی است که هرگز به ایستگاه خوشبختی و سعادت ختم نمی شود ,چرا که قرآن کریم مسیر اصلی را مسیری معرفی می کند که در آن افراد بی توجه به کارهای یکدیگر نباشند و همه در رسیدن یکدیگر به ایستگاه خوشبختی کمک کار و یاور هم باشند :

(وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ : و باید از میان شما، گروهى، [مردم را] به نیكى دعوت كنند و به كار شایسته وادارند و از زشتى بازدارند، و آنان همان رستگارانند.)( آل‏عمران : 104)

و بسیاری از مسیر های انحرافی که بعضی همه روزه به امید رسیدن به اهداف خود طی می کنند ولی هرگز به سر منزل مقصود نمی رسند، چرا که خداوند متعال بارها و بارها مسیر اصلی را برای همه افراد با نزول آیات الهی مشخص کرده است و همه انسان ها در طول تاریخ را از اینکه قدم بر مسیر انحرافی بگذارند منع کرده است :

وَ أَنَّ هذا صِراطی‏ مُسْتَقیماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبیلِهِ ذلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ :و [بدانید] این است راه راست من؛ پس، از آن پیروى كنید. و از راه‏ها[ى دیگر] كه شما را از راه وى پراكنده مى‏سازد پیروى مكنید. اینهاست كه [خدا] شما را به آن سفارش كرده است، باشد كه به تقوا گرایید.( الأنعام : 153)

خلاصه کلام اینکه گام نهادن در مسیر انحرافی چیزی جز حیرانی و سرگردانی برای ما به ارمغان نخواهد آورد و تنها صراط مستقیم است که می تواند ما را به ایستگاه خوشبختی برساند .