دلیل خلقت حیوانات!

كدامین آیات دلیل بر خلقت حیوانات می‎باشد؟ و اساسا چرا خداوند متعال حیوانات را خلق کرده است؟

آیات قرآن پیرامون خلقت حیوانات را در چند دسته می توان قرار داد:

1. دسته ای از آیات که در آن ها به صورت کلی به خلقت آنچه در آسمان و زمین است ، اشاره شده است. مانند:

الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ...(1) همان كسى كه آسمانها و زمین و آنچه را كه میان آن دو است در شش روز آفرید ....

هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَكُم مَّا فِی الأَرْضِ جَمِیعًا ....(2) او خدائی است كه همه آنچه (از نعمتها) در زمین وجود دارد، برای شما آفریده ....

مسلم است که از جمله آنچه که در آسمان و زمین است ، حیوانات هستند.

2. آیات کلی منتها به حیواناتی که دابّه (جنبده) و ریز هستند اشاره شده است. مانند:

وَ فِی خَلْقِكُمْ وَ ما یَبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آیاتٌ لِقَوْمٍ یُوقِنُونَ (3) در آفرینش شما و جنبندگانی که در سراسر زمین منتشر ساخته، نشانه‎هایی است برای جمعیتی که اهل یقینند.

3. آیاتی که صریحتا از خلقت حیوانات صحبت شده است . مانند:

الف: آفرینش پرندگان از جمله آیات آن عبارتند از: سوره نحل آیه 79، سوره ملک آیه 19، سوره‌ نور آیه 41 و...

أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِكُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ (4)؛ آیا پرندگانی را كه بالای سرشان گاه بالهای خود را گسترده و گاه جمع می ‏كنند نگاه نكردند؟ جز خداوند رحمان كسی آنها را بر فراز آسمان نگه نمی‏ دارد چرا كه او به هر چیز بینا است.

ب: آفرینش و حیات زنبور عسل

وَأَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یَعْرِشُونَ * ثُمَّ كُلِی مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِی سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا یَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِكَ لآیَةً لِّقَوْمٍ یَتَفَكَّرُونَ (5) پروردگار تو به زنبور عسل وحی (الهام غریزی) فرستاد كه از كوهها و درختان و داربست هائی كه مردم می‏سازند خانه ‏هائی برگزین! * سپس از تمام ثمرات تناول كن، و راههائی را كه پروردگارت برای تو تعیین كرده به راحتی بپیما، از درون شكم آن ها نوشیدنی خاصی خارج می‏شود، به رنگهای مختلف، كه در آن شفای مردم است در این امر نشانه روشنی است برای جمعیتی كه اهل فكرند!

ج: آفرینش شتر .أَفَلا یَنْظُرُونَ إِلَى الْإِبِلِ كَیْفَ خُلِقَتْ (6) آیا آن‎ها به شتر (حیوان) نمی‎نگرند که چگونه آفریده شده است؟

د: آفرینش حیوانات و انواع آن، مانند: سوره غافر آیه 79 و 81، سوره زخرف آیه 12 و 13 ، زمر آیه6 ، یس آیه72 و ...

اللَّهُ الَّذِى جَعَلَ لَكُمُ الاَنْعَمَ لِترْكبُوا مِنهَا وَ مِنهَا تَأْكلُونَ(7) خداوند كسى است كه چهارپایان را براى شما آفرید تا بعضى را سوار شوید، و از بعضى تغذیه كنید.

وَ الَّذِى خَلَقَ الاَزْوَجَ كلَّهَا وَ جَعَلَ لَكم مِّنَ الْفُلْكِ وَ الاَنْعَمِ مَا تَرْكَبُونَ(8) و همان كسى كه همه زوجها را آفرید، و براى شما از كشتیها و چهارپایان مركبهائى قرار داد كه بر آن سوار شوید.

تذکر چند نکته

با بررسی آیاتی که در زمینه آفرینش حیوانات است به چند نکته می رسیم:

1. این آیات شامل همه نوع حیوانات از ریزترین تا درشت‎ترین حیوانات را شامل می‎شود و اختصاص به حیوان خاصی ندارد.

2. به منشأ خلقت حیوانات که آب است اشاره شده که همه جنبندگان و دوابّ از آب خلقت شده‎اند.

وَ جَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ ... (9) و هر چیز زنده را از آب بوجود آوردیم.

وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِن مَّاء فَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَى بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَى رِجْلَیْنِ وَمِنْهُم مَّن یَمْشِی عَلَى أَرْبَعٍ یَخْلُقُ اللَّهُ مَا یَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ(10)؛ و خداوند تمام جنبندگان را از آب آفرید، ‌پس برخی از آنها بر روی شکم خود (خزندگان) و برخی بر دو پا و برخی از آنها بر چهار پای خود راه می‌روند، خداوند هر آنچه بخواهد می‌آفریند.

3. از عجایب و شگفتی‎های آفرینش آن‎ها (حیوانات) سخن به میان آمده است؛ چرا که از حکمت و نظم و علم و آگاهی حکایت می‎کند. به طوری که نمی‎شود گفت تصادفی و بی‎حساب باشد. أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِكُهُنَّ إِلَّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ(11) آیا پرندگانی را كه بالای سرشان گاه بالهای خود را گسترده و گاه جمع می ‏كنند نگاه نكردند؟ جز خداوند رحمان كسی آنها را بر فراز آسمان نگه نمی‏ دارد چرا كه او به هر چیز بینا است.

4. از فواید وجودی و غایت خلقت آن‎ها سخن می‎گوید که وجود هیچ چیز در آفرینش، بی‎فایده و بدون خاصیت نیست که این مسأله هم حاکی از حکمت خالق می‎باشد. اللَّهُ الَّذِى جَعَلَ لَكُمُ الاَنْعَمَ لِترْكبُوا مِنهَا وَ مِنهَا تَأْكلُونَ (12) خداوند كسى است كه چهار پایان را براى شما آفرید تا بعضى را سوار شوید، و از بعضى تغذیه كنید.(13)

پی نوشت ها :

(1)- فرقان/59

(2)- بقره/29

(3)- جاثیه/4

)4)- ملک/19

(5)- نحل/68-69

(6)- غاشیه/17

(7)- غافر/79

(8)- زخرف/12

(9)- انبیا/30

(10)- نور/45

(11)- ملک/19

(12)- غافر/79

(13)- اقتباس از : سایت اندیشه قم

بخش قرآن تبیان

منبع : سایت پرسمان قرآن